Көндәр эҫе тороуы, ямғырҙарҙың һуңғы ваҡытта бөтөнләй яумауы йәшелсә-емеш баҡсаларында төрлө ҡоротҡостарҙың үрсеүенә булышлыҡ итте. Был йәһәттән айырыуса үҫемлек бете (тля) ҙур зыян килтерә. Оҙаҡламай баҡсасылар күп, йәшелсә-емештәрҙең уңышын йыя башлаясаҡ. Шул сәбәпле, химик препараттарҙы ҡулланмай. Һәүәҫкәр йәшелсәселәр үҫемлек бетенә ҡаршы үлән төнәтмәләре ҡуллана.
Тилебәрән орлоғо (белена черная) төнәтмәһе бик файҙалы. Әҙерләү ысулы:
1 кг киптерелгән сеймалға 10 литр һыу алына. 0,5 сәғәт ҡайнатып һөҙөргә һәм һиптерер алдынан 20-30 г ҡара- һоро төҫтәге хужалыҡ һабынын өҫтәргә. Ҡаразирә төнәтмәһе (1 кг ҡоро сеймалға литр һыу алына) ҡоротҡостар ашҡаҙанына ағыу кеүек тәъҫир итә. Тағы ла томат һабаҡтарын ҡулланырға мөмкин (2 кг һабаҡты 10 литр һыу һалып, 3-4 сәғәт төнәтергә, һиптерерҙән алда 40 г һабын өҫтәргә). Тәмәке төнәтмәһе. 400 г киптерелгән сеймалдан эшләнелә. Ике тәүлек ултыртып тондоролған төнәтмәгә 10 литр һыу һәм 40 г һабын ҡушыла, ул күп ҡоротҡостарға ҡаршы көрәштә яҡшы һөҙөмтә бирә.
Түтәлдәрҙәге ҡоротҡостарҙы ҡурҡытыусы үҫемлектәр бар.
Япраҡлы салат, әрем - йәшелсә баҡсаһы беттәренән.
Һарымһаҡ - баҡса бөрсәһенән, үрмәксе талпанынан.
Торма - ҡыярҙағы, помидорҙағы үрмәксе талпандарынан.
Керән - картуф ҡандалаһынан.
Мал сөгөлдөрө - колорадо ҡуңыҙынан.
Әнис, фасоль - колорадо ҡуңыҙынан.
Картуф - фасолдәге ҡамҡанан (ҡояш апай).
Базилик - себен һәм серекәйҙән.
Бесәй табаны - аҡ күбәләк, ҡарышлауыҡ һәм себендән.
Бүре емеше (бузина) - сысҡандан.
Күреүебеҙсә, үҫемлектәр беҙҙе туҡландырып ҡына ҡалмай, ҡурсалай ҙа икән. Кәрәкмәгән сүп үләне тип баҡсағыҙҙағы үләндәрҙе өҙөп ташларға ашыҡмағыҙ.
«Наша дача» календарынан.