Күңелен бушатҡансы, рәхәтләнеп илағыһы килгән ине, тик күҙҙәренн бөрсөк тә йәш сыҡманы. Күрәһең, ағаһы йәштәре лә ағып бөткәндер. Ауырлыҡтарҙы күп күрҙе ул. Әллә бая, өйөрөлмә әйтмешләй, күрер рәхәттәре ҡалдымы икән, әтеү ни сәбәбтән юлын киҫте яҙмышы?! Ә яҙмышы сөсөләрҙән булманы уның.
Ҡарты һуғыштан яраланып ҡайтҡас, сәләмәтлеккә туйына алмай өс йыл тигәндә гүр эйәһе булып ҡуйҙы. Итәгендә ҡалған ете баланы ас-яланғас, етем итмәйем тип көнө-төнө эшләргә тура килде уға. Йәйҙәрен колхоз эшендә бил бөктө. Уның араһында балалары менән емеш-еләк йыйҙы. Ҡала баҙарына һөт, эремсек, ҡаймаҡ, май йөкмәп барып, һатып, кәрәк яраҡ алып ҡайтырға ла өлгөрҙө ул. Бесәнен дә үҙ көстәре менән генә әҙерләнеләр. Ҡош-ҡорт көттө, йәшелсә емеш үҫтерҙе. Ә балалары уҡыуға төшкәс, шуларға күҙ-ҡолаҡ булырмын тип, мәктәпкә иҙән йыуыусы булып эшкә инде. Ул ваҡыт мәктәп мейес яғып йылытыла ине. Оҙон һалҡын ҡыштарҙа ҡара таңдан тороп, ауылдың икенсе осонда ятҡан мәктәпкә мейес яғырға йөрөнө. Кемдәрҙер унда, шайтан-ендәр күрҙек, тип һөйләһәләр ҙә, ҡурҡыуын еңеп барҙы. Иптәшкә сиратлап балаларыңды йөрөт тиеүселәр булһа ла, йөрөтмәне, тәмле сабый йоҡоһон бүлгеһе килмәне. Бәхетенә ҡаршы, бер енде лә күргәне булманы. Шлай итеп, балаларына мөмкин тиклем әҙерәк, ә бөтә донъя ауырлығын үҙ елкәһенә күтәрҙе.
Әбей сиҙәмгә арҡаһына әйләнеп ятты. Ҡояш офоҡ яғына ашыҡмай тәгәрәй. Көн эҫе. Хәлһеҙ ҡулын ҡаш өҫтөнә ҡуйып, күҙҙәрен ҡояштың ҡайнар, сағыу нурҙарынан ышыҡлап, үҙенең йәш сағындағы зәп-зәңгәр күҙҙәренә оҡшаған күк көмбәҙенә күҙ һалды. Бер болот әҫәре лә юҡ, исмаһам, сабый күңелеләй тап-таҙа, саф!.. Ана, бейектә, иң-иң юғарыла, артынан аҡ юл һыҙып, самолет оса. Э-эй, самолетҡа ла ултыра алмай үтте ғүмере! Хәйер, башына ундай уй инеп тә сыҡмағандыр әле, ваҡыты ла булманы. Таң атты ла кис булды, кис булды ла таң атты. Эш менән ғүмеренең нисек үтеп киткәнен дә хәтерләмәй инде ул. Әле күктең зәңгәрлегенә, бөгөн ошонда килмәһә, иғтибар итмәҫ ине.
Аллаға шөкөр, балалары ҡайғы-хәсрәт күрһәтмәнеләр. Рәхмәт уларға, сәләмәт, оҙон ғүмерле генә булһындар. Яҡшы уҡынылар. Үҫеп, буй еткәс, ҡалаға башта уҡырға, аҙаҡ шунда эшкә төштөләр. Ғаиләләнеп, йәшәргә ҡалдылар. Бала-сағалары ваҡ саҡта ҡайтмай ҡалған аҙналары булманы. Хатта ҡай саҡта был тиклем тауышҡа үҙе лә арып китә ине. Ана шул, әле кисә генә зыр әйләнгән донъяһының күсәре бөгөн туҡтап ҡалды. Ҡапҡаһы эсендә ун бөртөк тауығынан башҡа йән эйәһе лә юҡ. Әбейҙең ҡарашы йәнә талғын ғына аҡҡан һыуға төштө.
-Ә бит ул дөрөҫ әйтә, Хоҙай тәғәләнең ҡөҙрәте киң... Үткән менән һағышланып түгел, ә яҡты иртәгәгә ышаны, кинәнеп йәшәргә кәрәк! Һуғыштан һуңғы ауыр йылдарҙа ла илап, меҫкен булып ултырманы ул.
Әбей тороп ултырҙы, тирә-йүнгә күҙ һалды. Сиңерткә, ҡош тауыштары уның ҡолағын наҙланы. Сәскә еҫтәре, яулыҡ осо менән уйнаған шаян, йомшаҡ ел, уй-хтстәрен тулҡынландырған төрлө төҫтәге күбәләктәр, ауыл яғынан
һирәк-һаяҡ ишетелгән әтәстәр ҡысҡырыуы, эттәр өрөүе, һыу ингән бала сағаның шау-гөрө, яҡында ғына үлән уртлаған ат тауыштары, себен-серекәй безелдәүҙәре уны ләззәтләндерҙе. Ул һоҡланыуын тыя алмай:
-Ожмах бит был донъя, ожмах! – тип йәнә-йәнә ҡабатланы. –Ә мин, алйот, ошоларҙың бөтәһен ҡалдырып, теге, ҡараңғы, ҡотһоҙ, һалҡын донъяға китергә йыйындым. –Әбей башындағы яулығын ысҡындырып, яурынбашына төшөрҙө. Кәлүшен йәтешләп кейеп алғас, аяғына тороп баҫты. Күкрәген тултырып тын алды ла яйлап ҡына йырлап ебәрҙе:
Иртән генә тороп тышҡа сыҡһам,
Ағас башҡайҙары шеш икән.
Үткән ғүмерҙе уйлап уҡ торһаң,
Йоҡоларыңда күргән төш икән.
Уның күңеле еңеләйеп, күҙҙәре нурланып, кәйефтәре күтәрелеп китте. Ваҡыт ағартҡан сал сәстәрен елдә тарап үрҙе лә, тарағын түбәһенә ҡаҙап, яулығын йәштәрсә сөйөп бәйләп ҡуйҙы. Тәнендә илаһи еңеллек, йөрәгендә дәрт, беләктәрендә тау аҡтарырлыҡ көс тойҙо ул. Шунан яҡында ғына ултырған йәш ҡайындан бер бәйләм миндек һындырып алды ла, ауыл яғына ыңғайланы. Ҡапҡанан килп инеү менән, ҡаршыһына тауыҡтары ем һорап йүгерешеп килде. Тауыҡтарына ем һипкәс, ямғыр һыуы тултырылған мунсаһын тоҡандырып ебәрҙе.
Иртәгә йома, Алла бирһә, Күршем Хәҙисә менән мәсеткә барып ҡайтырбыҙ. Кем белә, бәлки, балаларым да ҡайтып төшөр, - тип үҙ алдына һөйләнә-һөйләнә, самауырына сыра тултырып, тоҡандырып ебәрҙе. Һуңынан һүндерелгән күмер өҫтәгәс, күмер ҡуҙланып, самауыры яйлап ҡына шыжлай башланы.
Миләүшә Ғәйфуллина.