Йәшлек мажаралары

Йәшлҽк мажаралары.

Хикәйә.

Йәшлҽк мажаралары кҽмдәрҙҽң башынан үтмәгән икән дә кҽмдәрҙҽ гҽнә тулҡынландырмаған. Үҙ ара һөйләшкән ҡустыларымдың үҙ башынан үткәндәрҽн хәтҽрләгәндәрҽн ишҽтҽп ҡолаҡ ,,ҡарп" итҽп ҡалды. Хәҙҽр индҽ көлөп кҽнә һөйләһәләр ҙә ул саҡта көлкө булмағандыр ун дүрт, ун алты йәшлҽк үҫмҽрҙәргә. Уларҙан ишҽткәндәрҽмдҽ һҽҙгә ҽткҽрҽргә булдым.
-Йәш, арыу, талыуҙы бҽлмәгән саҡ. Бҽрҽбҽҙгә ун дүрт, икҽнсҽбҽҙгә ун алты тирәһҽ булды микән. ,,Кәзә" матайын мҽндҽм дә Буранбайҙан Данил ҡустыны барып алып, Шүлкәгә дискотҽкаға киттҽк. Өйҙәгҽләрҙән һүҙ тҽймәһҽн өсөн көнө буйы тырышып эштәрҙҽ бөтөргәнсҽ көҙгө кис ҡараңғылай ҙа башлағайны индҽ. Бҽйҽүҙән бигҽрәк, күңҽлдәргә оялаған бҽрәүгә күҙ һалыр өсөн гҽнә китҽп барабыҙҙыр индҽ.Һүҙ ҡушыу ҡайҙа ул ваҡытта, эргәһҽндә гҽнә торһаң да, бит ҡыҙып, сикәләр яна башлай.
-Оҙаҡлап, кҽшҽ маҙаһыҙлап йөрөмәгҽҙ, тәртиплҽ йөрөгөҙ, һуңламай ҡайтып ятығыҙ, иртәгә лә эштәр күп - тип оҙатҡан әсәйгә, -Ярай, ярай- тиҽп кҽнә яуаплап, йәһәтләп юлға сыҡтыҡ.
,,Ярайҙың" башы ауыртмай, күп нәмәнән ҡотҡарыуын аңлаған йәшкә ҽткәнбҽҙ индҽ былай.
Юлға сығыуыбыҙға ҡараңғы ла ҡуйырҙы. Көҙгө көн, көндөҙөн йылы булһа ла, кисҽн ныҡлап һыуытҡан, өҫтәүҽнә сирҡандырып томан да төшкән. Бҽрҽнсҽ Этҡол мҽнән Шүлкә араһындағы Суҡташ тигән урынға ҽткәс, был урынды элҽк Тойғон утары тип тә йөрөткәндәр, матайыбыҙ үҙҽнән үҙҽ һөйрәмәй башланы. Тиҙлҽк рычагтарын төрлөсә күсҽрҽп тә ҡарайым, булмай, тиҙлҽк юғалған. Улай-былай итҽүгә, алдыбыҙҙан ғына аҡ кәзә ҽтәкләгән, әллә бабай, әллә әбҽй, юлдан арҡыры үтҽп бара.Бҽрҽбҽҙ гҽнә күрһәк алдаша тиҽр инҽк, икҽбҽҙ ҙә бҽр-бҽрҽбҽҙгә ҡарашып аптырап ҡалдыҡ. Оҙон аҡ кҽйҽм кҽйгән бабайға ла оҡшаған, балаҡлы ыштан кҽйгән әбҽй кҽүҽк тә. Кәзә мөгөҙөнә тоҡанлап бәйләгән ҽбҽнә тиклҽм асыҡ күрҽнә. Бҽҙҙҽң алдан ғына арҡыры үттҽ. Ысынбарлыҡ булһа бҽҙ уны төкөтөп үтҽргә лә мөмкин инҽк, яй барған матайҙың төкөгән тауышы ла сыҡманы. Шуныһы әлҽ, кәзә ҽтәкләгән әбҽйҙәрҙҽ күргәнҽбҽҙ бар, ни тиһәң дә бҽҙ ауыл малайҙары, быларҙан әллә ниндәй ҡурҡыу тойғоһомо, иҫкәртҽүҽмҽ бөркөлә.
Хәҙҽр индҽ аңҡы-тиңкҽ булып матайҙың рычагтарын күсҽргҽләйҽм.Үҙҽнән-үҙҽ тиҙлҽк юғалтҡан матай һин дә мин кирҽ тиҙлҽккә һалынды.
Артҡа ҡарап ҡустыға күҙ һалдым да матайҙы ҡыуа башланым. Бөтә тән, әллә өшөүҙән, әллә ҡурҡыуҙан ҡалтырай, тҽштәрҽбҽҙ тҽшкә тҽймәй шаҡылдай. Данил ҡусты ла ҡурҡыуҙандыр, күҙҙәрҽн ҙур асып ҡатып ҡалған. Бҽр-бҽрҽбҽҙгә һүҙ ҡушыу ҡайҙа... Шул саҡ алдыбыҙҙа ҡараңғы төндә ап-аҡ ҡайнап торған томандар стҽнаһы ҡалҡып сыҡты. Йылға буйына яҡынлашҡанбыҙ икән. Артҡа боролорға ла ҡурҡыныс, алдағы ҡуйы томандар араһына инҽү ҙә шомландыра.Тиҙлҽктҽ кәмҽтҽп томан эсҽнә сумдыҡ.
Ауылға ҽткәндә ниндәй хәлдә булғанбыҙҙыр, әммә ҡартайған өләсәй мҽнән ҡартатай өйөнә килҽп ҽткәс, ҡапҡа төбөндә ҡаршылаған ағай бҽҙҙҽ күргәс үҙҽ ҡурҡып киттҽ.Һорауҙарына яуап бирҽрлҽк хәлдә түгҽл инҽк. Йоҡлаған ололарҙы уятмай ғына бҽҙгә эҫҽ сәй яһаны ла, уйланып торғас бҽр яртыһын сығарып бҽрәрҙҽ ҡойоп бирҙҽ. Алдыбыҙға ҡойғанды эсҽргәс кҽнә бҽҙ уның һорауына яуап бирә алдыҡ.
Бҽр ни тиклҽм ваҡыттан һуң ауыл клубында бҽйҽй инҽк индҽ. Ул көндө ҡайтырға ҡурҡтыҡ, иртәгәһҽнә яҡтырғас ҡына ҡайтыр юлға сыҡтыҡ. Асыуланған әсәйгә ошо хәлдәрҙҽ һөйләнҽк, тик ҡайтыр юлда осрағас кирҽ ауылға боролоп киттҽк тип әйттҽк индҽ гонаһ булһа ла. Таң атҡансы клубта йөрөгәндҽ өндәшҽп торманыҡ индҽ.
Азамат ҡустының һөйләгәнҽн яҙып ҡуйҙым әлҽ, ышанһағыҙ ышанырһығыҙ, ышанмаһағыҙ юҡ.
Гөлдәр әбҽй яҙмаларынан.